W dniu 15 czerwca 2023r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał dwa orzeczenia dotyczące dyrektywy 93/13, mające ogromna znaczenie w polskich realiach. W sprawie C-520/21 Trybunał orzekł, że w razie nieważności umowy o kredyt frankowy, frankowicze mogą żądać od banku rekompensaty wykraczającej poza zwrot zapłaconych rat miesięcznych, natomiast banki nie mogą dochodzić czegoś więcej niż zwrotu wypłaconego kapitału oraz zapłaty ustawowych odsetek za zwłokę w zwrocie tego kapitału. Natomiast w sprawie C-287/22 Trybunał stwierdził, że przepisy dyrektywy 93/13 stoją na przeszkodzie oddaleniu wniosku konsumenta o zabezpieczenie powództwa przez zawieszenie spłaty rat kredytu w sytuacji gdy jest to konieczne dla zapewnienia pełnej skuteczności orzeczenia stwierdzającego nieważność umowy zawierającej niedozwolone postanowienia umowne.
Należy podkreślić, że oba wyroki TSUE powinny wpłynąć na polskie sądy i doktrynę w kierunku bardziej prokonsumenckiej wykładni przepisów prawa. Z nieukrywaną satysfakcją stwierdzamy, że potrzeba zmiany nastawienia większości polskich prawników do ochrony konsumenta na podstawie dyrektywy 93/13 była wielokrotnie podkreślana w ramach konferencji naukowych organizowanych przez Naszą Uczelnię (konferencja „Prawne aspekty kredytów powiązanych z walutą obcą” z 19 października 2021r., konferencja „Prawna ochrona konsumenta rynku usług bankowych” z 18 maja 2022r.). Nasi pracownicy naukowi, jako jedni z nielicznych w Polsce, wskazywali na brak merytorycznych podstaw do dochodzenia przez banki wynagrodzenia za korzystanie z kapitału czy też na brak transpozycji art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 do polskiego prawa, co skutkuje pomijaniem funkcji prewencyjnej przepisów dyrektywy 93/13.
Z tego względu tym bardziej cieszymy się z dzisiejszych orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE. Mamy nadzieję, że okażą się przełomowe dla ochrony praw konsumenta w Polsce.
dr Łukasz Węgrzynowski
